W 2017 roku Urząd Miasta rozpoczął akcję wymiany wszystkich wodomierzy głównych. Zgodnie z polskim prawodawstwem w tym zakresie, pierwszy wodomierz w budynku – główny, jest integralną częścią przyłącza wodociągowego i stanowi własność przedsiębiorstwa wodociągowego dostarczającego wodę -w przypadku Podkowy Leśnej jest to miasto. Było to podyktowane kilkoma czynnikami. Obowiązek zakupu, instalowania, utrzymania w należytym stanie technicznym, czy okresowej legalizacji, wymiany oraz dokonywania odczytów wodomierza spoczywa po stronie miasta. Wodomierz zachowuje świadectwo kontroli metrologicznej przez okres 5 lat. Wiele z wybudowanych przyłączy nie było zgłoszonych, kontrola ze strony urzędu była znikoma.  Zapewne też ten stan rzeczy i brak precyzji wodomierzy były przyczyną tak dużej różnicy pomiędzy sprzedawaną przez miasto wodą, a ilością odprowadzanych ścieków do grodziskiej oczyszczalni.

Od początku budowy sieci zbiorowego zaopatrzenia w wodę w Podkowie Leśnej, czyli od połowy lat 90 wodomierze w wielu naszych domach nie były wymieniane. Te najstarsze miały niejednokrotnie ponad 15 lat. Funkcjonujący do niedawna system ich odczytu polegający na okresowym spisaniu stanu urządzeń pomiarowych przez inkasenta był bardzo niewydolny. Inkasent odwiedzał niecałe 70% podkowiańskich nieruchomości z czego osobiście odczytywał stan w mniej więcej połowie, natomiast z pozostałych 30% informację o odczycie urząd czerpał bezpośrednio ze zgłoszeń mieszkańców. Taki stan rzeczy, głównie z uwagi na ręczne przechowywanie danych przez inkasenta i brak bazy danych w urzędzie generował wiele błędów. Nowe wodomierze, o dużo wyższej klasie dokładności odczytu niż stare zostały wyposażone w radiowe nakładki komunikujące się co godzinę z koncentratorami równomiernie rozmieszczonymi w całym mieście. Koncentratory przekazują odczyty do specjalnie w tym celu zaprojektowanej aplikacji. Aplikacja nie tylko archiwizuje stany, ale potrafi poinformować o przepływie wstecznym, awarii wodomierza czy jego demontażu.  System ten zapewnia sprawny odczyt bez konieczności wizyt inkasenta na terenie nieruchomości. To znacznie ułatwia pracę urzędu,  a i mieszkańcy nie są już absorbowani koniecznością regularnego podawania stanów zużycia wody oraz wizytami inkasenta.

Od kilkunastu tygodni aplikacja zdalnie komunikuje się z programem ewidencyjno – księgowym, automatycznie pobierając dane. To bardzo usprawnia pracę, skraca jej czas i pozwala na szybkie uzyskanie informacji. Docelowo, będzie można zadekretować okres fakturowania, prześledzić swoje zużycie wody, pobrać rachunek czy sprawdzić zaległości po zalogowaniu się i weryfikacji użytkownika do specjalnie w tym celu projektowanej platformy wymiany informacji.

Oczywiście, jak to bywa gdy wdraża się tak nowoczesne i pionierskie rozwiązanie (Podkowa jest chyba jedynym miastem nie tylko w Polsce, ale i Europie posiadającym tak rozbudowany i nowoczesny system zdalnego odczytu wodomierzy wdrożony w skali całego miasta) zdarzają się błędy. Należy jednak mieć na uwadze, że wodomierze są urządzeniami mechanicznymi, które ulegają zniszczeniu w wyniku czynników zewnętrznych np. fizycznego ich uszkodzenia i czasu – po prostu z biegiem lat wskazują coraz mniej precyzyjne stany zużycia wody. Same zaś nakładki i koncentratory są niczym innym jak przekaźnikami informacji, podlegającymi takimi samymi regułom jak nasze smartfony czy komputery. Błąd  łatwo wykryć, a jego skorygowanie zazwyczaj wymaga wykonania kilku czynności przed komputerem operatora. W najgorszym wypadku, pojawi się u Państwa pracownik Urzędu Miasta i na miejscu przeprogramuje lub wymieni nakładkę.

Zespół powołany przeze mnie w maju 2016 określił stan początkowy na podstawie inwentaryzacji przyłączy, przykanalików, umów jak i płatników regulujących rachunki za wodę i ścieki bez umów. I tak w/g stanu z lutego 2015 roku w Podkowie Leśnej zainwentaryzowano 1043 przyłącza wody, podpisano 615 umów na dostawę wody, a 878 odbiorców płaciło za wodę.

Na dzień dzisiejszy mamy 1173 przyłączy wody, z których korzysta prawie 1300 lokali/gospodarstw domowych. W nieco ponad 420 nieruchomościach są zamontowane dodatkowe liczniki rejestrujące zużycie wody służącej do podlewania ogrodów. Regularnie, na podstawie faktur z tego rozwiązania korzysta około 300 użytkowników. Wg stanu na 1 sierpnia zmontowanych zostało 1150 wodomierzy, bez zastrzeżeń ze strony urzędu pracuje 1011. Zastrzeżenia są do 27 nakładek lub instalacji domowych, bo np. nie posiadają zaworów zwrotnych, a nakładki wykazuje brak sygnału, rozładowaną baterię lub przepływy wsteczne. Około 100 jest w fazie uruchamiania nakładek i testowania ich pracy, a ok. 30 przypadków podlega weryfikacji przez pracowników urzędu miasta.

Sprzedaż wody przez miasto w roku 2018 w analogicznym okresie do roku 2017 wzrosła o ponad 20%. To z cała pewnością jest zasługa uszczelnienia systemu oraz pracy nowych, dokładniejszych urządzeń. Ponadto koszy funkcjonowania systemu zdalnego odczytu wodomierzy są niższe niż koszty utrzymania etatu inkasenta. Dodatkową wartością działania sytemu będzie możliwość uruchomienia alarmów i powiadamiania właścicieli nieruchomości w przypadku wystąpienia awarii na instalacjach wewnątrz budynku, co zaoszczędzi nie tylko wodę, ale i ograniczy straty materialne. Urząd Miasta planuje też zachęcić mieszkańców posiadających podliczniki do podlewania ogrodów do montażu wodomierzy z nakładkami i zamontowania zintegrowanego systemu sterowania, sterującego podlewaniem ogrodów uzależnionym od ciśnienia w sieci wodociągowej – przy niskich rozbiorach i warunków atmosferycznych. W czasie analizowania danych zużycia wody i zestawienia ich z deklaracjami dotyczącymi odpadów zaobserwowano dużą zależność tych dwóch czynników. Docelowo Urząd Miasta będzie rekomendował Radzie Miasta podjęcie uchwały o przejściu na rozliczenie za odpady na podstawie zużycia wody. Takie rozwiązanie pozwoli objąć faktycznie wszystkich mieszkańców systemem odbioru odpadów jak i promować pożądane w przypadku polskich zasobów wody zachowania pro oszczędnościowe.