Czy konflikt służy miastu?

Konflikt może odgrywać niezwykle ważną rolę w procesie wzmacniania partycypacji społecznej i jej wpływu na realne zmiany w życiu wspólnoty lokalnej. Mimo, że zaangażowanie społeczności wynikające z niezgody na działania władz jest wtórne wobec przedsięwzięcia samorządu, to rodzi konsekwencje odczuwalne w długim okresie przez wszystkim mieszkańców. ”Konflikt może pełnić i pełni rolę mechanizmu wzmacniającego partycypację społeczną. To znaczy uruchamia procesy włączania się społeczności lub ich części w procesy decyzyjne o różnym charakterze (dobro wspólne – interes grupowy) i znaczeniu dla społeczności bądź tych części (samostanowienie, obrona infrastruktury społecznej, ochrona wartości kulturowych, przyrodniczych). Lokalny konflikt dokonując się na płaszczyźnie administracyjno-prawnej wymusza instytucjonalizację ruchów społecznych. Niektóre formowane na tej bazie organizacje pozarządowe z czasem odgrywają znaczącą rolę w funkcjonowaniu społeczności podejmując się sprawowania lub kontroli władzy (także jako opozycja we władzach samorządu lokalnego), kształtując lokalny rozwój społeczno-gospodarczy. Oba mechanizmy mogą wzmacniać więź i tożsamość lokalną oraz przyczyniać się do rozwoju samorządności, a także kształtować politykę organów lokalnej władzy (np. w zakresie ochrony środowiska, edukacji, a także w pozostałych obszarach funkcjonowania tych instytucji). Oddziałując na lokalną społeczność mobilizują do wyrażania aprobaty bądź dezaprobaty wobec poczynań władz poza cyklem wyborczym. Są zatem konflikty narzędziem demokracji bezpośredniej”

Ważne jest, by proces komunikacji między obywatelami i władzą lokalną w sytuacji sporu przybrał formę dialogu, czyli obustronnej wymiany poglądów, w której obie strony wykazują całkowitą otwartość we wzajemnych relacjach.

Nasze lokalne konflikty w Podkowie Leśnej mieszczą się w granicach przyjętych norm społecznych i występują na linii mieszkańcy-władza. Najczęściej dotyczą braku informacji i transparentności podejmowanych decyzji oraz nieudolnie przeprowadzanych inwestycji. Brak jest w sytuacjach konfliktowych, zainicjowania przez władzę publicznych debat, które służyłyby rozwiązaniu konfliktu.

Na spotkaniach (komisjach, radach) uwidoczniony jest podział na „społeczeństwo” i „urzędników”, każda z grup okopuje się na swojej pozycji, deprecjonując propozycje i wiedzę drugiej strony. Ważny jest każdy krok w dochodzeniu do porozumienia. W Podkowie nie stworzono modelu wypracowywania rozwiązań, dlatego, oprócz wymiany argumentów, nie zainicjowano rzeczywistej i przynoszącej mierzalne efekty zmiany.

Źródło B. Lewenstein, J. Schindler, R. Skrzypiec, Partycypacja obywatelska i aktywizacja w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnej, WUW, Warszawa, 2011.