Miasto przyjazne starzeniu

Jestem człowiekiem stosunkowo młodym, jednak gdzieś tam z tyłu głowy kołaczą się słowa redaktora „Tygodnika Powszechnego”, Ks. Adama Bonieckiego „Nie ma się co pocieszać, że to jeszcze nie zaraz. Do starości bowiem musimy się przygotować, póki jeszcze jesteśmy względnie młodzi”

Nasze społeczeństwo się starzeje, a Podkowa się starzeje jeszcze szybciej. Według danych GUS na rok 2012, struktura wiekowa w naszym mieście prawie 27% to osoby w wieku 60 i więcej lat. Na przestrzeni 6 lat (2007-2012) udział mieszkańców Podkowy, którzy osiągnęli wiek emerytalny zwiększył się o 2 punkty procentowe. Na koniec 2012r. osoby te stanowiły prawie 14% wszystkich mieszkańców, przy średniej dla Polski prawie 9% i dynamika wzrostu odsetka osób w wieku poprodukcyjnym jest wyższa, niż w pozostałej części kraju.

Myśląc o strategii rozwoju Podkowy nie sposób pominąć szybkości przemian demograficznych i tego, że nasze miasto nie jest przystosowane do potrzeb osób starszych. Brakuje nam odpowiedniego rozpoznania i wystarczającego reagowania na potrzeby ludzi starszych w różnych aspektach ich życia w mieście. Nie mamy dostosowanej przestrzeni i budynków użyteczności publicznej. Nasze ulice nie są wygodne i bezpieczne, a chodniki równe, z niskimi krawężnikami, zwężającymi się ku drodze, a co za tym idzie, dostosowane są do potrzeb mieszkańców, poruszających się na wózkach inwalidzkich, czy rodziców z dziećmi. Brakuje wygodnych, bezpiecznych przejść dla pieszych, ramp i poręczy, odpowiedniego oświetlenia ulic, ławek, aby umożliwić ludziom odpoczynek. Toalety publiczne powinny być czyste i łatwo dostępne dla osób o różnych możliwościach. Bardzo istotny jest łatwy dostęp do usług medycznych. Udogodnienia te służą wszystkim, nie tylko ludziom starszym.

Doświadczenie starzenia się jest zjawiskiem międzypokoleniowym, dotyczącym w takiej samej mierze dwudziestolatków jak i osiemdziesięciolatków. Należy dążyć do tego by pokolenie ludzi młodych, których postawy kształcimy nie tylko w domach, ale i w szkołach było nakierowane na wzajemną, międzypokoleniową pomoc. By w naszych podkowiańskich programach szkolnych znalazł się nacisk na wolontariat, sąsiedzką pomoc, szczególnie skierowaną do osób starszych. By promować projekty, których celem jest łączenie i zbliżanie pokoleń, poprzez zaangażowanie społeczne ludzi starszych na rzecz dzieci i młodzieży. Należy stworzyć system różnych form wsparcia, chociażby w zakresie możliwości zakupu tańszych, domowych posiłków (można wykorzystać do tego świetnie wyposażoną stołówkę szkolną). Być może stworzenie czegoś na kształt świetlicy o charakterze familiarnym, czy miejsca spotkań dla seniorów lub wsparcie organizacyjne takiego pomysłu sprawiłoby, że ludzie żyjący samotnie będą wspierać się wzajemnie, jednocześnie mając poczucie niezależności. Należy wspierać potrzebę aktywności intelektualnej i kulturalnej, dopingować najaktywniejszych seniorów i umacniać ich rolę wzorowotwórczą, jednocześnie stwarzając warunki do powiększania się grona odbiorców. W Podkowie taką rolę społecznego rozwoju pełni Uniwersytet Otwarty POKOLENIA, gdzie można posłuchać wykładów z różnych dziedzin, nauczyć się języka, czy poznać tajniki komputera. DSC_0050zm

Jedną z ostatnich zmian w Ustawie o samorządzie gminnym jest wprowadzenie możliwości powoływania przez radę gminy – gminnej rady seniorów, która ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny (takiej rady w Podkowie nie ma). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała zasady aktywnego starzenia się. W 2010r. powstała Globalna Sieć WHO Miast i Gmin Przyjaznych Starzeniu. Sieć tworzy globalna platformę informacji i wzajemnego wsparcia budowana dzięki wymianie doświadczeń. Ponadto WHO udziela porad i wskazówek, a także tworzy bazę wiedzy na temat miast i gmin przyjaznych starzeniu. Do tej pory żadne polskie miasto nie należy do sieci i nie stara się o jej członkostwo. Podkowa Leśna ma szansę stać się prekursorem zmian w spojrzeniu na definicję starości, gdzie starość będzie drugą młodością.