17.02.br. zgłosiliśmy do Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (MWKZ) konieczność wycinki lipy, która w wyniku wiatru została pochylona, całkowicie tracąc statykę. W związku z obowiązującym art.10a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który stanowi, iż od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna zabrania się prowadzenia jakichkolwiek prac, nie mogły zostać podjęte prace (także przez straż pożarną) w celu jej usunięcia. Sytuacja stała się poważna, bo lipa mogła w każdym momencie runąć.
Po kilkukrotnych monitach w MKWZ, dzisiaj do Podkowy przyjechali przedstawiciele z wydziału kontroli MWKZ i po potwierdzeniu stanu lipy, która zagraża zdrowiu i życiu, o którym informowało miasto został spisany protokół konieczności, na podstawie którego trwa obecnie wycinka drzewa.
Pismo skierowaliśmy również do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z ponowną prośbą o pilne procedowanie zmian w ustawie (zmianę art.10), tak, aby nie dochodziło do tak absurdalnych sytuacji. O konieczność zmiany tego paragrafu wnioskował również Rzecznik Praw Obywatelskich i konserwator.
Planowane zmiany w przepisach
Podczas dzisiejszego spotkania z MKWZ dostaliśmy informację, iż toczą się prace nad nowelizacją ustawy (to dla Podkowy Leśnej znakomita wiadomość).
Projekt nowelizacji zakłada wprowadzenie wyjątków od zakazu prowadzenia robót budowlanych w toku postępowania o wpis nieruchomości do rejestru zabytków, jeżeli takie roboty (w zależności od przypadku) były uzgodnione z wojewódzkim konserwatorem zabytków (na podstawie art. 39 ust. 3 Prawa budowlanego) lub za jego pozwoleniem. Regulować to będzie dodany art. 10b ustawy o ochronie zabytków. Będą musiały zostać określone przesłanki: „gdy ich nieprzeprowadzenie mogłoby spowodować́ bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, powstanie niepowetowanej szkody w mieniu lub uszczerbek dla wartości zabytku lub poważne zakłócenia w świadczeniu usług publicznych (…)”. Dopiero na podstawie tego nowego artykułu będą mogły być podejmowane zgodnie z prawem interwencje, choćby przez straż pożarną.
Kolejną planowaną zmianą jest dodanie przepisu, który wprost wskazuje, że stronami postępowania o wpis zabytku nieruchomego do rejestru zabytków są: właściciel, trwały zarządca lub użytkownik wieczysty gruntu. Do tej pory za stronę uznawano „każdego, czyj interes jest naruszony” i dlatego mamy teraz pasztet w postaci Dendropolis i innych organizacji z Polski, które są obecnie stroną postępowania. To też dobra zmiana dla Podkowy Leśnej.
Toczące się postępowanie w sprawie Alei Lipowej uwypukliło ułomność obowiązujących przepisów, które tak naprawdę zamiast chronić doprowadzały substancję zabytkową do całkowitej degradacji. Planowane zmiany ustawy są bardzo dobrym kierunkiem w wyżej omówionym obszarze i oby nastąpiły jak najszybciej.
Naruszona lipa była wynikiem ogromnej wichury jak przeszła nad całą Polską. Bilans strat w drzewach jest porażający, najczęściej zostały wyrwane razem z korzeniami. Częściowo zerwane kable. Utrudnienia w komunikacji występowały na wielu ulicach, m.in: ul. Żeromskiego, Jodłowej, Kwiatowej przy parku, Kwiatowej na odcinku od Sasanek do Storczyków, Borowin, Modrzewiowej, Lilpopa, Bluszczowej, Lipowej, Szpaków, Czeremchowej. Straty są na wielu prywatnych posesjach. Ulica Lipowa do czasu usunięcia drzewa została wyłączona z ruchu (drzewo z alei objętej wnioskiem o wpis do rejestru zabytków). Do usuwania wyłomów zostały oddelegowane wszystkie siły miejskie. Pomocy udzielali nam strażacy ze wszystkich jednostek w powiecie grodziskim.
