Bezpieczeństwo na drogach to były temat, który zdominował moje z Państwem spotkania. W marcu 2015 r. miało miejsce pierwsze z nich. 5 lat temu z raportów opracowanych przez ekspertów Krajowej Rady Bezpieczeństwa Drogowego i twórców Narodowego programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego czy programu Gambit wynikało, że główną przyczyną wypadków na naszych drogach jest prędkość. Nadużywanie prędkości jest szczególnie brzemienne w skutki na drogach lokalnych o charakterze dróg tranzytowych. Na szczęście wypadki w Podkowie Leśnej zdarzają się sporadycznie, ale nasze subiektywne poczucie bezpieczeństwa podpowiada nam, że gdyby pojazdy poruszały się wolniej byłoby o wiele lepiej.

„Oczywiste jest, że metody i środki uspokojenia ruchu mają znaczący wpływ na poprawę bezpieczeństwa wszystkich poruszających się po drogach. Od lat w Podkowie Leśnej mieszkańcy wnioskują o to, aby rozwój naszej infrastruktury drogowej był nakierowany na niechronionych jej użytkowników: pieszych i rowerzystów, o spowolnienie ruchu samochodowego, o zakaz poruszania się samochodów ciężarowych (ewentualnie o egzekwowanie istniejących przepisów)” – te słowa, których jestem autorem, sprzed kilku lat są wciąż aktualne. Mimo przyjęcia w wyniku konsultacji społecznych zasady dotyczącej nowo projektowanych dróg, a tyczącej się stosowania fizycznych środków spowolnienia ruchu (progi, skrzyżowania wyniesione, czy szykany) i organizacji ruchu (strefy zamieszkania) nadal w wielu miejscach nie osiągnęliśmy satysfakcjonującego nas dzisiaj efektu. Z perspektywy czasu widać, że niektóre rozwiązania, mimo że poprawiły bezpieczeństwo są zwyczajnie mnie skuteczne, inne bardzo, ale krytykowane są za „radykalizm”, a jeszcze inne mają tyle samo zwolenników co przeciwników.

Dlatego chciałbym Państwa zaprosić do udziału w konsultacjach dotyczących wprowadzenia na podkowiańskich ulicach skrzyżowań równorzędnych. To bardzo efektywna metoda wymuszenia spowolnienia ruchu. Na naszych wąskich ulicach, pozbawionych trójkątów widoczności może okazać się bardzo skuteczna. Na przeszkodzie stosowania tego typu rozwiązań stoi prawo o drogach, kategorycznie ograniczające stosowanie takich instrumentów tylko  do skrzyżowań dróg o nawierzchni twardej (nie ma możliwości uzgodnienia takiej organizacji ruchu na skrzyżowaniach z drogami o nawierzchni „gruntowej” – także tłuczniowej). Do niedawna takich dróg było niewiele. Przez ostatnie 6 lat wybudowaliśmy i wyremontowaliśmy blisko 12 km ulic. Utwardzonych jest prawie 22 km na blisko 44 km dróg gminnych. Możemy to rozwiązanie wprowadzić w bardzo wielu miejscach (w kilku już wprowadziliśmy), a w przyszłości przyjąć zasadę, że wraz z oddawanym nowo wybudowanym odcinkiem drogi wprowadzane będą w stałej organizacji ruchu skrzyżowania równorzędne. Czyli obowiązywać będzie „zasada prawej strony” – dojeżdżając do skrzyżowania mamy obowiązek ustąpić pierwszeństwa pojazdowi z naszej prawej strony. Biorąc pod uwagę pasy drogowe i widoczność w praktyce prowadzić to będzie do konieczności zatrzymania się samochodów. Efekt spowolnienia i poprawy bezpieczeństwa 100%. Takie rozwiązania występują zarówno w Polsce jak i na całym świecie. W wielu miejscowościach jest to jedyna zasada organizacji ruchu, no może poza równolegle wprowadzanymi strefami ograniczenia prędkości ruchu. Ma jeszcze jedną ogromną zaletę – w konsekwencji z naszych ulic zniknie bardzo dużo znaków drogowych. Rozwiązanie nie będzie dotyczyć skrzyżowań z drogami  powiatowymi Jana Pawła II i Brwinowską.

Zapraszam do dyskusji. Zachęcam do wypełnienia ankiet załączonych do Biuletynu, ankiet internetowych dostępnych na stronie www miasta (od 2.11), wysyłania opinii i uwag czy to za pośrednictwem e-maila, czy facebooka.

—————————————————————————

Konsultacje są skierowane do mieszkańców Podkowy Leśnej.  Rozpoczną się 2 listopada 2020 r., a zakończą 30 listopada 2020 r. Konsultacje społeczne zostaną przeprowadzone w formie: badania ankietowego (papierowo i elektronicznie) oraz poprzez zbieranie opinii przesłanych na piśmie na adres Urzędu Miasta Podkowa Leśna (ul. Akacjowa 39/41, 05-807 Podkowa Leśna) lub drogą elektroniczną na adres e-mail urzadmiasta@podkowalesna.pl, a także spotkania konsultacyjnego online, tj. chatu z Burmistrzem Miasta Podkowa Leśna, zorganizowanego w  formie zdalnej ze względu na pandemię koronawirusa. O terminie spotkania online poinformuję Państwa co najmniej na 3 dni przed terminem jego przeprowadzenia.

Wykaz skrzyżowań przewidywanych jako równorzędne:

STRONA PÓŁNOCNA

• 1 – Zachodnia / Słowicza
• 2 – Gołębia – Zachodnia / Bażantów
• 3 – Gołębia / Sokola
• 4 – Sokola / Wróbla
• 5 – Słowicza / Warszawska
• 6 – Słowicza / Błońska
• 7 – Słowicza / Helenowska
• 8 – Słowicza / Miejska
• 9 – Lotnicza / Główna
• 10 – Lotnicza / Myśliwska
• 11 – Jelenia / Helenowska
• 12 – Jelenia / Błońska
• 13 – Jelenia / Królicza
• 14 – Jelenia / Wiewiórek
• 15 – Główna / Miejska
• 16 – Główna / Helenowska
• 17 – Główna / Warszawska
• 18 – Główna / Wiewiórek
• 19 – Myśliwska / Helenowska
• 20 – Myśliwska / Błońska
• 21 – Myśliwska / Wiewiórek
• 22 – Królicza / Sarnia
• 23 – Wiewiórek / Wiewiórek
• 24 – Wiewiórek – Jeża /Zamkowa

STRONA POŁUDNIOWA

•  1 – Parkowa / Kwiatowa (wlot zachodni)
• 2 – Parkowa / Wrzosowa
• 3 – Parkowa /Kwiatowa (wlot wschodni)
• 4 – Kwiatowa / Storczyków
• 5 – Kwiatowa / Konwalii
• 6 – Kwiatowa / Paproci
• 7 – Kwiatowa / Wrzosowa
• 8 – Sasanek / Głogów
• 9 – Sasanek / Storczyków
• 10 – Sasanek / Bluszczowa
• 11 – Akacjowa / Świerkowa / Modrzewiowa
• 12 – Akacjowa / Kościelna
• 13 – Akacjowa / Klonowa
• 14 – Akacjowa / Topolowa
• 15 – Akacjowa / Wschodnia
• 16 – Modrzewiowa / Kościelna

Zarządzenie – konsultacje w/s skrzyżowań równorzędnych.pdf.

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego to dokument, który należy traktować szeroko. Ma wyznaczać kierunki, ale i określać uwarunkowania. W przypadku naszego miasta znaczenie zawsze będą miały uwarunkowania historyczne i te związane z naszym przywiązaniem do wyjątkowości miejsca, w którym mieszkamy oraz potrzeba kreowania takiej polityki, która w perspektywie czasu pozwoli podkowianom cieszyć się z niezależności i samodzielności tego małego przecież miasta.

Myśląc o zagospodarowaniu przestrzennym – studium, a później planach miejscowych – warto spoglądając w przyszłość dokonać analizy zmian historycznych jakie miały miejsce. Przeprowadzić porównanie z wizją Podkowy nakreśloną przez mieszkańców w strategii rozwoju miasta oraz z wizją „ojców założycieli”. Dlatego przystępując do planowania chcielibyśmy w kilku miejscach, w których jest to możliwe, wrócić do historycznych założeń,  wrócić do planu stworzonego przez Antoniego Jawornickiego. Planu, który był podstawą do późniejszych parcelacji gruntów i w końcu planu, który został wypaczony zmianami naniesionymi w układzie geodezyjnym i komunikacyjnym miasta przez władze komunistyczne.

Przywrócenie historycznej osi widokowej

Rys.1

To co chcemy zrobić, wzmacniając funkcje społeczne przestrzeni publicznych i miastotwórczych, to odtworzyć oś widokową ulicy Akacjowej. W zeszłym roku zakończyliśmy kilkuletnią batalię sądową o uregulowanie stanu prawnego jednej z dwóch działek zlokalizowanych na terenie MOK. Obecnie Miasto Podkowa Leśna jest wyłącznym właścicielem całego jednohektarowego terenu (fot. poniżej).

W 1925 roku, w planie A. Jawornickiego (rys. 1) wyraźnie widać ulicę Akacjową, która miała kończyć się na ulicy Sportowej i być naturalnym ciągiem komunikacyjnym obsługującym park. Tym bardziej, że zarówno plan z 1925 r., późniejsze parcelacje gruntów (rys. 2), jak i plan miejscowy z 1961 r. (rys. 3) zakładały zachowanie nie tylko tego ciągu komunikacyjnego, ale i np. połączenie ul. Topolowej z ul. Helenowską i ul. Helenowskiej z ul. Iwaszkiewicza. Przebicie ul. Akacjowej do ul. Sportowej wydaje się dzisiaj niemożliwe z uwagi na strukturę własności gruntów, ale odtworzenie jej osi widokowej i komunikacyjnej, nawet gdyby nie zostały przeprowadzone podziały geodezyjne, ma jak najbardziej sens.

Rys.2

Docelowe zagospodarowanie terenu dzisiejszego MOK, określenie funkcji, którą ma pełnić, jak i podjęcie decyzji co dalej ze stojącymi tam budynkami, to pieśń przyszłości.  Studium, a później plan miejscowy, mogą jednak uwzględniać takie nawiązujące do historycznego układu komunikacyjnego rozwiązania. I nie chodzi tutaj o budowę drogi i wpuszczenie ruchu samochodowego, a o przywrócenie tej przestrzeni planowanego znaczenia. Podobny „powrót do przeszłości” i budowa ciągów rowerowo-pieszych w ulicy Dębowej, Żubrowej i Rysiej poprawia wewnętrzną spójność komunikacyjną miasta. Ten, kto korzysta z oświetlonych traktów, docenia ich znaczenie. Wyznaczenie przestrzeni dla pieszych i rowerzystów oraz późniejsze racjonalne zagospodarowanie tego fragmentu centrum, znacząco poprawi funkcjonowanie miasta, wzmocni funkcje miastotwórcze, stworzy przestrzeń i miejsce, którego tak obecnie brakuje.  W dotychczasowym Studium teren był określony jako „strefa lokalizacji potencjalnych inwestycji o charakterze miejskim i komercyjnym; proponowana lokalizacja inwestycji o funkcjach komercyjnych”. W proponowanym dokumencie Studium doprecyzowaliśmy  podstawowy kierunek przeznaczenia – „zabudowa usług nieuciążliwych, a w szczególności nieuciążliwe usługi: kultury, zdrowia, administracji, edukacji i oświaty, handlu detalicznego, kultu religijnego, rekreacji, sportu i gastronomii”. Dokładne parametry zabudowy określa Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Rys.3

Wymiar finansowy – grunty przy trasie 719

Kształtując lokalną politykę przestrzenną nie można również pominąć finansowego wymiaru proponowanych rozwiązań. Element wzmocnienia dochodów własnych miasta poprzez zmianę zagospodarowania wydaje się oczywisty. Dzisiejszy budynek galerii, która leży poza samym miastem i nie wpływa w sposób bezpośredni na jakość naszego życia, przynosi ponad 15% wszystkich wpływających do kasy miasta podatków. Uwolnienie części gruntów położonych za trasą nr 719 pod zabudowę i dopuszczenie możliwości nieznacznej rozbudowy galerii może w rezultacie przynieść miastu prawie 1 mln złotych dochodu rocznie więcej. To są niebagatelne kwoty zwłaszcza, że podatek od wszystkich pozostałych nieruchomości to niecałe 3 mln złotych. Dywersyfikacja dochodów własnych, uniezależnienie ich od podlegających koniunkturom gospodarczym wpływów z PIT, na które miasto nie ma żadnego wpływu, ma istotne znaczenie dla przyszłości naszego miasta. Można to pogodzić z potrzebami środowiskowymi i ograniczeniami związanymi z koniecznością zachowania powierzchni biologicznie czynnych.

Rozpoczęliśmy przebudowę ulicy Wróblej na odcinku od Jaskółczej do Sokolej włącznie ze skrzyżowaniami. Ulica jest wąska, ma niespełna 8 m szerokości i jest zlewnią dla wód opadowych płynących z Szczyglej, Sokolej i Wróblej. Projekt został zlecony w 2016 roku, odbyło się także spotkanie konsultacyjne z mieszkańcami w 2017 r. Mieszkańcy artykułowali potrzebę zachowania chodnika, a nie organizacji ciągu pieszo-jezdnego. Dosyć dużą trudność w uzyskaniu optymalnej geometrii drogi poza jej szerokością, stanowił jeszcze spadek poprzeczny terenu, co skutkowało notorycznym zalewaniem posesji po zachodniej stronie.

W związku z tym, że w osi jezdni rosły drzewa (3 lipy), projektant zaproponował na tej wysokości zwężenie pasa drogi do 3 m. Lipy rosły w odległości od 2,2m do 2,9 m od ogrodzenia, prawie na sieci gazowej.

Starostwo Powiatowe w Grodzisku Mazowieckim  27.02.2017 r. zaopiniowało m.in. takie rozwiązanie negatywnie „ niezachowanie jednolitej szerokości jezdni, która na kilometrze 0+200.00 zwęża się do 3 m. Elementy uspakajające ruch w postaci szykan winny być wykonane jako element organizacji ruchu drogowego”. Taka informacja została zawieszona 9.04.2017 r. na stronie miasta http://podkowalesna.pl/samorzad/podkowa-w-starostwie/dokumentacja-dotyczaca-przebudowy-ul-wrobla

Po wymianie korespondencji i wielomiesięcznych bojach ze starostwem, projekt uzyskał uzgodnienie 8 czerwca 2018 z koniecznością wycinki drzew oraz planem nasadzeń zamiennych wskazanym przez konserwatora. Jednym z członków zespołu projektowego był architekt krajobrazu (jest wymieniony w opracowaniu). Zwężenie drogi udało się uzgodnić w innej formie niż zakładano, drzewa zostaną posadzone po uzgodnieniu z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków mniej więcej na tej samej wysokości, tyle że bliżej linii rozgraniczającej pasa drogowego, co nie będzie kolidowało z gazem. Wycinka drzew nastąpiła w 2019 roku.

rys. Fragment projektu na wysokości zwężenia

Przebudowa przewiduje chodnik po stronie zachodniej drogi (który został przeniesiony na drugą stronę), z uwagi na konieczność zabezpieczenia zalewanych posesji przed wodami opadowymi. Nawierzchnia ulicy będzie asfaltowa oraz wybudowane zostaną dwa wyniesione skrzyżowania z ulicą Szczyglą i Sokolą. Wykonanie projektu wraz z uzgodnieniami, w tym pozwoleniem wodno-prawnym trwało ok. dwóch lat, ze względu na zastałe trudności, wcześniej wybudowaną infrastrukturę (kolizję z siecią energetyczną, teletechniczną i gazową).

Pomimo poczynionych starań, nie było żadnej możliwości przebudowania drogi w istniejącym stanie prawnym z zachowaniem rosnących w drodze drzew.  Jedynie można było odstąpić od projektowania i budowy drogi, pozostawiając mieszkańców tonących w błocie wraz z zalewaniem posesji.