17.02.br. zgłosiliśmy do Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (MWKZ) konieczność wycinki lipy, która w wyniku wiatru została pochylona, całkowicie tracąc statykę. W związku z obowiązującym art.10a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który stanowi, iż od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna zabrania się prowadzenia jakichkolwiek prac, nie mogły zostać podjęte prace (także przez straż pożarną) w celu jej usunięcia. Sytuacja stała się poważna, bo lipa mogła w każdym momencie runąć.

Po kilkukrotnych monitach w MKWZ, dzisiaj do Podkowy przyjechali przedstawiciele z wydziału kontroli MWKZ i po potwierdzeniu stanu lipy, która zagraża zdrowiu i życiu, o którym informowało miasto został spisany protokół konieczności, na podstawie którego trwa obecnie wycinka drzewa.

Pismo skierowaliśmy również do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z ponowną prośbą o pilne procedowanie zmian w ustawie (zmianę art.10), tak, aby nie dochodziło do tak absurdalnych sytuacji. O konieczność zmiany tego paragrafu wnioskował również Rzecznik Praw Obywatelskich i konserwator.

Podczas dzisiejszego spotkania z MKWZ dostaliśmy informację, iż toczą się prace nad nowelizacją ustawy (to dla Podkowy Leśnej znakomita wiadomość).

Projekt nowelizacji zakłada wprowadzenie wyjątków od zakazu prowadzenia robót budowlanych w toku postępowania o wpis nieruchomości do rejestru zabytków, jeżeli takie roboty (w zależności od przypadku) były uzgodnione z wojewódzkim konserwatorem zabytków (na podstawie art. 39 ust. 3 Prawa budowlanego) lub za jego pozwoleniem. Regulować to będzie dodany art. 10b ustawy o ochronie zabytków. Będą musiały zostać określone przesłanki: „gdy ich nieprzeprowadzenie mogłoby spowodować́ bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, powstanie niepowetowanej szkody w mieniu lub uszczerbek dla wartości zabytku lub poważne zakłócenia w świadczeniu usług publicznych (…)”. Dopiero na podstawie tego nowego artykułu będą mogły być podejmowane zgodnie z prawem interwencje, choćby przez straż pożarną.

Kolejną planowaną zmianą jest dodanie przepisu, który wprost wskazuje, że stronami postępowania o wpis zabytku nieruchomego do rejestru zabytków są: właściciel, trwały zarządca lub użytkownik wieczysty gruntu. Do tej pory za stronę uznawano „każdego, czyj interes jest naruszony” i dlatego mamy teraz pasztet w postaci Dendropolis i innych organizacji z Polski, które są obecnie stroną postępowania. To też dobra zmiana dla Podkowy Leśnej.

Toczące się postępowanie w sprawie Alei Lipowej uwypukliło ułomność obowiązujących przepisów, które tak naprawdę zamiast chronić doprowadzały substancję zabytkową do całkowitej degradacji. Planowane zmiany ustawy są bardzo dobrym kierunkiem w wyżej omówionym obszarze i oby nastąpiły jak najszybciej.