Szokująco wysokie rachunki za gaz dla chyba wszystkich w naszym kraju, nie tylko w Podkowie Leśnej są bardzo niemiłym zaskoczeniem. I tak jak wzrosły ceny gazu dla odbiorców indywidualnych o 100% (cena za 1 KWh styczeń 2021 do stycznia 2022), tak w przypadku odbiorców z grupy komercyjnej podwyżki są zabójcze. W tej grupie (jest to taryfa PGNiG – państwowego monopolisty na naszym rynku) są jednostki publiczne: szkoły, biblioteki, przychodnie zdrowia, szpitale czy urzędy. Znalazły się też domy komunalne i domy opieki społecznej. Z uwaga śledzę kolejne ustawy „+”, „tarcze” i inne wymysły, które mają odwrócić uwagę od prawdziwego problemu, ba wyzwania przed jakimi właśnie stanął cały sektor publiczny, w tym samorządy.
Ceny gazu
Poniżej przedstawiam skoki cen gazu w poszczególnych okresach rozliczeniowych w wymiarze %, tak aby łatwo było to porównać z sytuacją i cenami na rynku giełd towarowych, na których dochodzi do zawierania transakcji hurtowego zakupu gazu. Ceny gazu zaczęły wzrastać już w czerwcu zeszłego roku, jednak początkowo nikt nie zwrócił uwagi na skalę tych podwyżek. Wszak poza okresem grzewczym, nie używamy gazu do ogrzewania budynków, a w administracji jest to gaz zazwyczaj wykorzystywany tylko na potrzeby ciepłej wody.
I tak :
| Urząd, budynki komunalne – BW – 3,6, BW-4 | |||||
| okres | taryfa-cena za kWh | opłata dystrybucyjna zmienna za kWh w zł | opłata dystrybucyjna stała za miesiąc | podwyżka (%) | |
| 22.09.2020-01.02.2021 | 0,13748 | 0,02269 | 36,53 | 0 | |
| 01.02.2021-30.06.2021 | 0,13748 | 0,02351 | 37,85 | 0 | |
| 01.07.2021-14.08.2021 | 0,1696 | 0,02351 | 37,85 | 23,36 | |
| 15.08.2021-19.09.2021 | 0,2111 | 0,02351 | 37,85 | 24,47 | |
| 20.09.2021-10.10.2021 | 0,29409 | 0,02351 | 37,85 | 39,31 | |
| 11.10.2021-16.12.2021 | 0,38123 | 0,02351 | 37,85 | 29,63 | |
| 17.12.2021-24.12.2021 | 0,55116 | 0,02351 | 37,85 | 44,57 | |
| 2022 | 0,79755 | 0,02351 | 37,85 | 44,70 | |
| styczeń 2021-styczeń 2022 | 580% | ||||
| styczeń 2021-wrzesień 2021 | 214% | ||||
| październik-grudzień 2021 | 187% | ||||
Jak widać ceny za gaz w roku 2021 wzrosły od czerwca do września o ponad 214%, a od stycznia 2021 do stycznia 2022 wzrosły o 580%. Dla szkoły, będącej w innej taryfie podwyżka ta wyniesie 704%. Na szczęście w przypadku naszej szkoły taryfa ze stycznia 2021 obowiązuje do końca 2022 roku. Dyrektor szkoły dzięki podpisanemu kilka miesięcy temu aneksowi gwarantującemu cenę, może chwilowo spać spokojnie.
A jak sytuacja wyglądała na giełdach.
| data notowania | giełda Amsterdam | różnica | Notowania cen gazu na świecie za ORLEN | |
| 01.01.2021 | 2624 | 2,6 | ||
| 30.06.2021 | 3930 | 49,77 | 3,65 | 40,38 |
| 01.09.2021 | 5862 | 49,16 | 4,62 | 26,58 |
| 01.10.2021 | 5984 | 2,08 | 5,61 | 21,43 |
| 01.11.2021 | 5307 | -11,31 | 5,18 | -7,66 |
| 01.12.2021 | 4607 | -13,19 | 4,25 | -17,95 |
| 03.01.2022 | 3874 | -15,91 | 3,81 | -10,35 |
| styczeń 2021-styczeń 2022 | 47,64% | 46,54% | ||
| styczeń 2021-wrzesień 2021 | 228% | 215,70% | ||
| październik-grudzień 2021 | -23% | -32% | ||
Zastosowałem tutaj uproszczenie podając notowania średniomiesięczne, niemniej widać, że na giełdach ceny przez rok wzrosły o prawie 50%, gdy tymczasem państwowy monopolista zaproponował nam podwyżkę blisko 6 – krotną.
Poniżej wykres z poziomem cen przeliczonym do wartości % tak aby było możliwe porównanie cen.
Czy zatem spadną nam teraz rachunki o 70%? Oczywiście jest to pytanie retoryczne.
Tutaj rząd przerzucił wszystkie koszty rynku, ryzyka, własną nieudolność, koszty decyzji politycznych na odbiorcę końcowego. Analizując sytuację cen gazu na giełdach widać, że cała obecnie prowadzona kampania o tarczach i pomocy ma niewiele wspólnego z faktami.
To my, samorządowcy i Państwo musimy zmierzyć się z tym faktem i znaleźć pieniądze na rachunki. Takich skoków cen w żaden sposób nie da się przewidzieć ani zaplanować.
Pod koniec zeszłego roku pozyskaliśmy przeszło 1,2 mln złotych na budowę ogniw fotowoltaicznych i stacji ładowania pojazdów. Życie podpowiedziało nam kierunek w jakim powinniśmy zmierzać biorąc pod uwagę ostatnie podwyżki.
Symulacja cen na 2022 rok
Jak kształtowały się koszty gazu w poszczególnych budynkach/jednostkach miasta.
| rok | 2020 | 2021 | 2022 – symulacja |
| Nazwa punktu | Kwota [zł] | Kwota [zł] | Kwota [zł] |
| Przychodnia na Błońskiej | 32 898,72 zł | 38 246,43 zł | 98 509,93 zł |
| Biblioteka | 8 079,49 zł | 9 406,04 zł | 40 542,28 zł |
| Szkoła samorządowa | b.d. | 54 013,18 zł | 218 033,78 zł |
| dom komunalny na Jana Pawła II | 10 191,50 zł | 19 713,60 zł | 91 532,57 zł |
| Przedszkole na miejskiej | 18 606,52 zł | 9 020,43 zł | 63 370,21 zł |
| Dom komunalny Orla | 6 111,40 zł | 6 549,44 zł | 29 696,07 zł |
| Dom komunalny Jaskółcza | 6 980,08 zł | 8 036,81 zł | 33 940,13 zł |
| Urząd Miasta | 7 305,89 zł | 9 743,43 zł | 28 003,04 zł |
| MOK – Świerkowa 1 | 65 658,19 zł | 112 886,94 zł | 267 964,04 zł |
| Pałacyk – Lilpopa 18 (CKiIO) | |||
| suma | 155 831,79 zł | 267 616,30 zł | 871 592,04 zł |
| brutto | brutto | netto |
Symulacja na rok 2022 podana jest w kwocie netto, bo nie wiemy jaka będzie obowiązywała stawka. Z porównania wynika, że w roku 2022 za gaz w skali miasta zapłacimy ok. 7 razy więcej niż w roku 2020, a nie zwiększyliśmy zużycia za wyjątkiem domu komunalnego na Jaworowej i Jana Pawła II gdzie zmodernizowaliśmy centralne ogrzewanie i pozbyliśmy się kopciuchów na rzecz pieców gazowych kondensacyjnych.
Jak pisałem wyżej, w roku 2022 szkoła podwyżki nie odczuje, ale w kolejnym już tak. Symulacja i porównanie kosztów przedszkola jest mocno przybliżone, bo w roku 2020 przedszkole działało od stycznia do czerwca, a w 2021 dopiero działa od września. Niemniej po rachunkach widać, że pomimo iż nowe przedszkole jest dużo większe, ma większą kubaturę to i tak rachunek za gaz (pomimo podwyżek od czerwca do grudnia ubiegłego roku) jest niższy. Inwestowanie w technologie, budownictwo energooszczędne ma głęboko uzasadniony sens. Od 24 lutego br. (odbiory i włączenie instalacji do sieci zasilania ze strony PGE trwa ponad 2 miesiące) panele fotowoltaiczne na dachu przedszkola dodatkowo będą zmniejszały obciążenia budżetu miasta.
Największy problem mamy z budynkiem przychodni, szkoły i CKiIO, gdzie są stare instalacje C.O. oraz kotłownie.
Wydaje się wręcz koniecznym, aby w dużej mierze cała inwestycja i budowa fotowoltaiki w mieście wspomagała systemy centralnego ogrzewania w ww. budynkach. To dla nas jako miasta, dla naszego budżetu kwestia być może przetrwania.
Plany modernizacyjne
Uważam, że należałoby połączyć sieci energetyczne, ogniwa fotowoltaiczne, a same kotłownie zmodernizować w roku 2022, aby zmniejszyć skalę tych podwyżek. Zleciłem opracowania i symulacje, w marcu powinniśmy ogłaszać pierwsze postępowania przetargowe. Radnym będę rekomendował przesunięcie środków z wypracowanej za rok ubiegły nadwyżki na właśnie modernizację i w efekcie oszczędności. Samorząd nie może istnieć tylko po to, aby księgować rachunki za gaz czy prąd.